Diyarbakır Milletvekili, CHP Genel Başkan Yardımcısı ve TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanvekili Sezgin Tanrıkulu, Bismil’den geçen Dicle Nehri’nde uzun süredir devam eden kirlilik, köpüklenme ve ekosistem tahribatı nedeniyle Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne soru önergesi sundu.
Tanrıkulu, yaptığı açıklamada Dicle Nehri’nin binlerce yıldır birçok medeniyete hayat verdiğini belirterek, son dönemde Bismil çevresinde görülen yoğun kirliliğin hem çevre hem de insan sağlığı açısından büyük bir tehdit oluşturduğunu ifade etti.
Yerel basın ve vatandaşlardan gelen videoları incelediğini söyleyen Tanrıkulu, “Bu durum yalnızca bir nehir kirliliği değildir; ekosistemle, insan sağlığıyla ve doğrudan bizim yaşamımızla ilgilidir. Gerekli önlemler neden alınmadı? Denetimler neden yapılmıyor?” diyerek ilgili kurumları göreve çağırdı.
Tanrıkulu, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na sunduğu soru önergesinde kirliğin kaynağı, yapılan denetimler, uygulanan cezalar, temizlik ve rehabilitasyon planları gibi pek çok başlıkta açıklama talep etti.
Önergede yer alan sorulardan öne çıkanlar şöyle:
-
Dicle Nehri’nde uzun süredir devam eden köpüklenme ve kirliliğin kaynağına ilişkin bilimsel bir inceleme yapıldı mı? Sonuçları nedir?
-
2023–2025 yılları arasında nehirde kaç kez çevre denetimi gerçekleştirildi? Mevzuata aykırı uygulama tespit edilen işletmelere ne tür cezalar verildi?
-
Evsel atık su, tarımsal atık veya endüstriyel deşarj tespit edildi mi? Bu kuruluşlara yönelik yaptırımlar neler oldu?
-
Nehrin temizlenmesi ve kirliliğin kalıcı olarak giderilmesi için acil eylem planı var mı?
-
Son 5 yılda yapılan su analizlerinde hangi kimyasal ve biyolojik kirlilik düzeyleri tespit edildi?
-
Bakanlığın Dicle Nehri için yürüttüğü ulusal veya uluslararası bir proje mevcut mu?
-
Kirliliğin balıkçılık ve ekosistem üzerindeki etkilerine ilişkin bilimsel bulgular var mı?
-
Köpüklenmeye neden olan deterjan, yüzey aktif maddeler veya endüstriyel kimyasal atıklara yönelik tespitler yapıldı mı?
Tanrıkulu, tüm kurumları etkin denetim yapmaya çağırarak, “Dicle Nehri hiçbir şekilde kirliliğe, kimyasal atıklara ve ekosisteme zarar verecek müdahalelere açık olmamalıdır. Vatandaşlarımızdan gelecek tüm bilgi ve görüntüleri Meclis’te değerlendirmeye hazırız” dedi.
