Kürt kenti Efrîn’de yeni eğitim yılı başladı ancak tartışmaların odağında bu kez “Kürtçenin eğitim programından çıkarılması” var. Bölgedeki hak savunucuları, Kürtçeye yönelik uygulamaları “sistematik bir dışlama” olarak niteledi.
“Kürtçe müfredattan çıkarıldı, kitap bile yok”
İnsan hakları aktivisti İbrahim Şexo, Efrîn’de eğitim alanında ciddi bir geriye gidiş olduğunu belirtiyor. Şexo’ya göre, Kürtçenin temel ders statüsünden çıkarılması sadece bir dil düzenlemesi değil, “kimliğe dönük bilinçli bir müdahale”:
“Kürtçe artık Arapça gibi temel ders değil. Fransızca ya da İngilizce gibi yabancı bir dil muamelesi görüyor. Bu, bölgede Kürt kimliğini silikleştirme çabasıdır.”
Şexo, temel eğitim materyallerinin bile bulunmadığını söylüyor:
“Yeni eğitim yılı başladı ama hâlâ kitaplar yok. Kalem, defter gibi basit ihtiyaçlar bile karşılanmıyor. Bu ya bilinçli bir siyaset ya da eğitimi aksatma amacıyla yapılıyor.”
Aktiviste göre, insanların güvenlik kaygısı nedeniyle sorunları açıkça dile getirmekten çekinmesi de tabloyu daha ağırlaştırıyor.
Öğretmen grevleri ve artan baskı
Şexo ayrıca, İdlib ve Efrîn’de öğretmenlerin maaş iyileştirmesi için greve gitmesinin bile “öğrenciler aleyhine kullanılan bir baskı aracı” hâline geldiğini belirtiyor.
Yetkililer: “Kürtçe ikinci dil olarak okutuluyor”
Efrîn yönetimine yakın bir kaynak ise bölgedeki durumu “makul” olarak nitelendiriyor ve eleştirilerin abartıldığını iddia ediyor. Kaynağa göre:
- Okulların %95’i eğitime hazır,
- Kürtçe “ikinci yabancı dil” olarak haftada iki saat veriliyor,
- Türkçe ise sınav niteliğinde seçmeli ders.
Ancak bu açıklama, Kürtçenin yıllarca temel ders olarak okutulduğu Kürt kenti Efrîn’de statüsünün düşürüldüğü gerçeğini değiştirmiyor.
“Kürtçeyi değersizleştirme girişimi”
Şexo, hükümet ve yerel yönetime açık çağrıda bulunuyor:
“Kürtçenin ders programından çıkarılması kabul edilemez. Arapça nasıl korunuyorsa Kürtçe de öyle korunmalıdır.”
2018 öncesi bölgede Kürt nüfusu yaklaşık %95 iken, bugün bu oranın %75’e düştüğünü belirten Şexo, bu değişimin eğitim politikalarıyla birlikte okunması gerektiğini vurguluyor.
“Eksikler var ama eğitim sürüyor” diyen yönetim, öğretmen yetersizliğini kabul ediyor
Resmi kaynak, bazı öğretmenlerin bölgeyi terk etmesiyle öğretmen açığının büyüdüğünü, özellikle uzak köylerde kadro eksikliği nedeniyle bazı okulların açılamadığını ifade ediyor.
Okullardaki malzeme eksikliği ise kısmen kabul ediliyor:
Kürt kenti Efrîn’de yeni eğitim yılı başladı ancak tartışmaların odağında bu kez “Kürtçenin eğitim programından çıkarılması” var. Bölgedeki hak savunucuları, Kürtçeye yönelik uygulamaları “sistematik bir dışlama” olarak niteledi.
“Kürtçe müfredattan çıkarıldı, kitap bile yok”
İnsan hakları aktivisti İbrahim Şexo, Efrîn’de eğitim alanında ciddi bir geriye gidiş olduğunu belirtiyor. Şexo’ya göre, Kürtçenin temel ders statüsünden çıkarılması sadece bir dil düzenlemesi değil, “kimliğe dönük bilinçli bir müdahale”:
“Kürtçe artık Arapça gibi temel ders değil. Fransızca ya da İngilizce gibi yabancı bir dil muamelesi görüyor. Bu, bölgede Kürt kimliğini silikleştirme çabasıdır.”
Şexo, temel eğitim materyallerinin bile bulunmadığını söylüyor:
“Yeni eğitim yılı başladı ama hâlâ kitaplar yok. Kalem, defter gibi basit ihtiyaçlar bile karşılanmıyor. Bu ya bilinçli bir siyaset ya da eğitimi aksatma amacıyla yapılıyor.”
Aktiviste göre, insanların güvenlik kaygısı nedeniyle sorunları açıkça dile getirmekten çekinmesi de tabloyu daha ağırlaştırıyor.
Öğretmen grevleri ve artan baskı
Şexo ayrıca, İdlib ve Efrîn’de öğretmenlerin maaş iyileştirmesi için greve gitmesinin bile “öğrenciler aleyhine kullanılan bir baskı aracı” hâline geldiğini belirtiyor.
Yetkililer: “Kürtçe ikinci dil olarak okutuluyor”
Efrîn yönetimine yakın bir kaynak ise bölgedeki durumu “makul” olarak nitelendiriyor ve eleştirilerin abartıldığını iddia ediyor. Kaynağa göre:
- Okulların %95’i eğitime hazır,
- Kürtçe “ikinci yabancı dil” olarak haftada iki saat veriliyor,
- Türkçe ise sınav niteliğinde seçmeli ders.
Ancak bu açıklama, Kürtçenin yıllarca temel ders olarak okutulduğu Kürt kenti Efrîn’de statüsünün düşürüldüğü gerçeğini değiştirmiyor.
“Kürtçeyi değersizleştirme girişimi”
Şexo, hükümet ve yerel yönetime açık çağrıda bulunuyor:
“Kürtçenin ders programından çıkarılması kabul edilemez. Arapça nasıl korunuyorsa Kürtçe de öyle korunmalıdır.”
2018 öncesi bölgede Kürt nüfusu yaklaşık %95 iken, bugün bu oranın %75’e düştüğünü belirten Şexo, bu değişimin eğitim politikalarıyla birlikte okunması gerektiğini vurguluyor.
“Eksikler var ama eğitim sürüyor” diyen yönetim, öğretmen yetersizliğini kabul ediyor
Resmi kaynak, bazı öğretmenlerin bölgeyi terk etmesiyle öğretmen açığının büyüdüğünü, özellikle uzak köylerde kadro eksikliği nedeniyle bazı okulların açılamadığını ifade ediyor.
Okullardaki malzeme eksikliği ise kısmen kabul ediliyor:
“Sıralar, kapılar, pencereler büyük ölçüde mevcut. Harita gibi bazı materyallerde eksikler var.”
300 okulda on binlerce öğrenci
Rûdaw’ın elde ettiği verilere göre, Efrîn’de:
- 300’e yakın okul bulunuyor,
- İlkokullarda 40 bin,
- Ortaokullarda 2.500–3.000,
- Liselerde yaklaşık 2.500 öğrenci eğitim görüyor.
Sonuç:
Efrîn’de yeni eğitim yılı başlasa da, Kürtçenin müfredattan çıkarılması ve eğitim materyallerindeki eksiklikler bölgenin en önemli tartışma konusu olmaya devam ediyor.Sahadaki tablo özellikle Kürtçe eğitim açısından ciddi bir gerilemeye işaret ediyor.
Kaynak : Rûdaw
