Ayşe Sayın
PKK’nın fesih kongresinin ardından, Meclis’te iktidarın “Terörsüz Türkiye” olarak nitelendirdiği süreçle ilgili ilk somut adım, TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un mecliste komisyon kurulması için harekete geçmesi oldu.
Arkasından da Pervin Buldan ve Mithat Sancar’dan oluşan DEM Parti İmralı heyeti, iktidar ve muhalefetle görüşme trafiği başlattı.
DEM Parti ve AKP’de bu hareketlilik, “süreçte yeni aşamaya geçilmesi” olarak nitelendiriliyor.
Bu kapsamda, ilk silah bırakma görüntülerinin Temmuz’un ilk yarısında gelebileceği, meclis komisyonunun da eş zamanlı olarak kurulup çalışmalara başlayabileceği belirtiliyor.
Buldan 26 Haziran’da Kurtulmuş ile yaptıkları görüşmenin ardından sürecin belli bir aşamaya geldiğini belirtti ve önümüzdeki haftadan itibaren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ve CHP Genel Başkanı Özgür Özel’i ziyaret edeceklerini, arkasından da İmralı’da Abdullah Öcalan’la görüşeceklerini açıkladı.
Erdoğan da NATO Zirvesi dönüşünde beraberindeki gazetecilere, “Terörsüz Türkiye” olarak adlandırdığı sürecin sorunsuz ilerlediğini söyledi.
‘Heyet Öcalan adına görüşmeler yapıyor’
Mecliste kurulacak komisyon için ilk temasın sağlanmasının ardından, İmralı heyetinin yeni görüşme trafiği başlatması, “süreçle ilgili yeni aşamaya geçilmesi” olarak yorumlandı.
İmralı heyetinin “Öcalan adına” görüşmeler yürüttüğünü belirten DEM Parti kaynakları, bu görüşmeler sonrasında, sürecin daha da ivme kazanacağını ifade etti.
BBC Türkçe‘ye konuşan bir DEM Parti yöneticisi, heyetin temas trafiği ve rolüne ilişkin şu bilgileri verdi:
“Heyet, bir anlamda Öcalan adına bu görüşmeleri yürütüyor. O nedenle Meclis Başkanı’nın mecliste kurulacak komisyonla ilgili yaklaşımını birinci elden dinleyip İmralı’ya aktarım yapılması sözkonusu.
“Elbette Cumhurbaşkanı devlet yetkilileri tarafından bilgilendiriliyordur. Ama heyet, Öcalan’ın yaklaşımlarını, karşılıklı neler yapılacağı konusundaki önerilerini birinci elden iletmiş olacak.
“Aynı şekilde cumhurbaşkanının, ana muhalefetin, Bahçeli’nin yaklaşımlarını da Öcalan’a birinci elden aktarmış olacaklar. Heyetin de zaten asıl görevi bu.”
Heyetin Erdoğan’la gelecek hafta görüşeceği netleşirken Özel ve Bahçeli ile görüşme takvimi henüz netleşmedi.
DEM Parti kurmayları, Erdoğan’la görüşme sonrasında İmralı’ya gidilebileceğini, daha sonra Bahçeli ve Özel’le görüşerek Öcalan’ın tutumuna ilişkin bilgi aktarımı yapılabileceğini ifade ediyor.
‘Silah bırakma görüntüleri Temmuz’da gelebilir’
İmralı heyetinin Erdoğan ile görüşmelerinde önceliklerden birinin de “infaz yasası” olacağı belirtiliyor.
DEM Parti kaynakları, yapılacak infaz düzenlemesi ile halen cezaevinde olan örgüt üyeleri veya siyasi tutukluların tahliye yolunun bu şekilde açılabileceğini ifade ediyor.
Örgüt üyelerinin durumu, silah bırakma sürecinin ne zaman tamamlanacağı ve demokratikleşmeye ilişkin atılması gereken adımların, görüşmenin konu başlıkları olacağı ifade ediliyor.
PKK’nın ilk silah bırakma görüntülerinin paylaşılmasına ilişkin zamanlama ve komisyonun ismi gibi konuların da görüşmelerde ele alınması bekleniyor.
PKK’nın silah bırakması için iktidar kanadında Haziran ayı sonu konuşuluyordu.
Ancak İran-İsrail arasındaki saldırılar nedeniyle dış politikaya odaklanıldığını belirten AKP kurmayları, bir aksama olmaması halinde ilk silah bırakma görüntülerinin Temmuz ayının ilk yarısında gelebileceğine işaret ediyor.
DEM Parti’de de benzer beklenti söz konusu.
‘Silah bırakma sonrasında komisyon çalışmalara başlayabilir’
TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, 17 Haziran’da siyasi partilerin grup yöneticileriyle biraraya gelerek mecliste kurulacak komisyon için siyasi partilerden, önerilerini hafta başına kadar yazılı olarak iletmeleri istemişti.
Uzlaşma sağlanması halinde komisyonun Meclis tatile girmeden kurulması ve yaz ayları boyunca da çalışması planlanıyor.
AKP’de eğilim, ilk silah bırakma görüntülerinin gelmesinin ardından komisyonun resmen kurulup çalışmaya başlaması yönünde.
Meclis komisyonunun yapısı ve yetkileri ne olacak?
Bahçeli, Meclis’teki süreç komisyonunun 100 üyeli olmasını önermişti.
Ancak iktidar partisi, çalışmaların daha verimli ve hızlı yürümesi için daha dar kapsamlı bir komisyon yapısı önermeyi planlıyor.
Bu konuda “bağımsız” milletvekillerinin de yer aldığı 35 üyeli TBMM KİT Komisyonu’nu örnek gösteren AKP, grubu bulunan siyasi partilerin sandalye sayısı oranına göre temsil edilmesini önermeyi planlıyor.
Mecliste grubu bulunmayan siyasi partilerin birer milletvekili ile temsili öngörülüyor. Komisyonda bağımsız milletvekillerinin temsiline ilişkin de formül aranıyor.
Muhalefet partileri, süreçle ilgili yasal düzenlemelerde söz sahibi olabilmesi için ihtisas komisyonları gibi yasa ile bir komisyon kurulmasını istiyor.
Ancak gerek Kurtulmuş, gerekse AKP buna sıcak bakmıyor ve meclis başkanlığında bir komisyon öngörüyor.
AKP’nin önerisine göre komisyon, yapılacak yasal düzenlemelerle ilgili önerileri hazırlayabilecek, bu öneriler nitelikli çoğunlukla komisyonda benimsendikten sonra destek veren milletvekillerinin imzasıyla yasa teklifi haline getirilecek ve bu aşamadan sonra normal yasama prosedürüne göre yasalaşacak.
Komisyon, gerek yasal düzenlemelerle ilgili gerekse Kürt sorununun çözümü, demokratikleşme konularında, sivil toplum örgütleri, şehit aileleri, akademisyenler, kamu görevlilerinin katılımıyla toplantılar düzenleyecek.
