Gazeteci Hiva Zarie, İran’ın İsrail ile ateşkesin ardından Kürt bölgelerinde gözaltı, infaz ve baskıları yoğunlaştırdığını belirtti. Zarie’ye göre rejim, askeri başarısızlıklarını örtmek için toplumsal muhalefeti hedef alıyor.
İran ile İsrail arasında 13 Haziran’da başlayan ve 12 gün süren çatışmalar, tarafların anlaşmasıyla ateşkesle sonuçlandı. Ancak ateşkesi takip eden günlerde İran rejiminin başta Kürtler olmak üzere azınlık halklara yönelik baskıları sert biçimde arttı. MA’dan Berivan Kutlu’ya konuşan gazeteci Hiva Zarie, rejimin bu baskılarla Kürtlerin özerklik talebini bastırmayı hedeflediğini ifade etti.
Kürtlerin yaşadığı illerde baskı arttı
Zarie’ye göre, İran-İsrail savaşı sonrasında Kürt bölgelerinde yeni bir baskı dalgası başlatıldı. İnsan hakları örgütlerinin raporlarına dikkat çeken Zarie, “Kürt halkına yönelik gözaltı ve tutuklamalar arttı. Rejim bu uygulamalarla bölgede bir ‘güvenlik atmosferi’ oluşturmaya çalışıyor” dedi.
Zarie, baskıların yalnızca gözaltılarla sınırlı kalmadığını vurguladı: “Kürtlerin yaşadığı kentlerinde kontrol noktaları kuruldu, sivil devriyeler arttı. Mahkeme kararı olmadan insanlar tutuklanıyor. Bu uygulamalar, rejimin Kürtlere yönelik ayrımcı politikalarının sürdüğünü açıkça gösteriyor.”
‘Özerklik talebi bastırılıyor’
Zarie, Kürtlerin yıllardır sürdürdüğü özerklik talebinin rejim tarafından tehdit olarak algılandığını hatırlattı: “Bu talepler kimi zaman kentlerin bombalanmasıyla, kimi zaman da toplu infazlarla bastırıldı. Son savaşla birlikte bu yaklaşım daha da yoğunlaştı. Sadece son haftalarda 300’den fazla Kürt yurttaş, ‘İsrail ile işbirliği’ veya ‘ulusal güvenliğe karşı faaliyet’ gibi suçlamalarla tutuklandı.”
Zarie, Sakız kentinde Milad ve Hadi Rahimi adlı iki kardeşin mahkeme kararı olmaksızın gözaltına alındığını ve akıbetlerinin bilinmediğini aktardı. Ürmiye’de ise İdris Ali ve Rasoul Ahmad Rasoul’un asılsız suçlamalarla infaz edildiğini belirterek rejimin cezalandırmayı bir korkutma aracı olarak kullandığını vurguladı.
Rejimin korkusu: Kürtlerin ayaklanması
Zarie, İran rejiminin Kürt halkının örgütlü yapısından ve direniş geleneğinden korktuğunu söyledi. “Kürt illerinin yeni protestoların merkezi haline gelmesinden çekiniyorlar. Güvenlik birimlerinin de bu yönde endişeleri olduğu kamuoyuna yansıdı” dedi.
‘Amaç askeri başarısızlığı örtmek’
Baskıların sadece etnik değil, siyasi bir yönü de olduğunu söyleyen Zarie, rejimin askeri başarısızlıkları ve ekonomik krizleri gündemden düşürmek için toplumsal muhalefeti hedef aldığını savundu: “İsrail’e casusluk gibi suçlamalarla aktivistleri hedef almak, yerel toplumun sindirilmesi için bir bahaneye dönüştü. Bu da rejimin iç tehdit algısını kışkırtarak iktidarını sağlamlaştırma çabasıdır.”
‘Kürtlerin talepleri kabul edilmeli’
İran rejiminin uyguladığı politikaların sadece insan haklarını ihlal etmediğini, aynı zamanda ülke içi istikrarı tehdit ettiğini belirten Zarie, “Güvenlikçi yaklaşımlar hem Kürtleri hem de İran genelindeki sivil toplumu hedef alıyor. Bu durum rejimin herhangi bir halk protestosundan duyduğu derin korkuyu gösteriyor” dedi.
‘Uluslararası baskı yapılmalı’
Son olarak uluslararası topluma çağrıda bulunan Zarie, “İnsan hakları örgütleri ve uluslararası aktörler, İran üzerindeki baskıyı artırmalı. Kürtler İran toplumunun bir parçasıdır ve taleplerini özgürce ifade etme hakkına sahiptir. Bu ayrımcı politikalar yalnızca Kürtlere değil, tüm İran halkına ve bölge istikrarına zarar verir” ifadelerini kullandı. (MA)
