Ne zaman oldu?
Operasyon, 13 Haziran 2025 sabahı Batı zaman diliminde başlatıldı.
Hedefler:
İran’ın Natanz ve Fordow gibi en kritik uranyum zenginleştirme tesisleri.
İran’daki bazı havalimanları (örneğin Tebriz ve Kum) ve şehir merkezlerindeki askeri üsler
Üst düzey komutanlar ve nükleer bilim insanlarının ikametleri.
Operasyon Büyüklüğü:
İsrail, 200’ün üzerinde savaş uçağı kullanarak yaklaşık 100 hedefi bombaladı; ayrıca Mossad destekli sabotaj ve insansız hava araçları (drone) operasyonları gerçekleştirildi
Öne Çıkan Kayıplar
İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri
Devrim Muhafızları Komutanı Tümgeneral Hüseyin Selami
Altı nükleer bilim insanı, aralarında eski Atom Enerjisi Örgütü başkanı Fereydoun Abbasi ve Mohammad Mehdi Tehranchi’nin de bulunduğu çok sayıda akademisyen yaşamını yitirdi.
Reuters’e göre en az 20 üst düzey askeri lider öldü.
Resmî Açıklamalar
İsrail Başbakanı Netanyahu:
Operasyonun “İsrail varlığına yönelik İran tehdidini püskürtme” amacı taşıdığı ve “İran’daki nükleer program tamamen etkisiz hale gelene dek sürecek” mesajını verdi
ABD Dışişleri:
Saldırının İsrail’in tek taraflı kararı olduğu, ABD’nin operasyonda yer almadığı vurgulandı.
İran Resmi Medyası ve Liderliği:
Operasyon “suç” olarak nitelendi; Tahran’da “savaş ilanı” ifadesi kullanıldı. Ayetullah Hamaney “şiddetli misilleme” sözü verdi.
Bölge ve Küresel Etkileri
Havacılık hareketleri durdu:
Tebriz, Kum ve Tahran havaalanlarında minerallerin yanı sıra sivil uçuşlar da askıya alındı. Irak, Ürdün, Suriye ve diğer ülke hava sahalarını geçici olarak kapattı.İran’dan misilleme:
İran, 100’ü aşkın insansız hava aracıyla İsrail’i hedef aldı; bunların büyük kısmı engellendi.
Diplomatik krize etkisi:
13–15 Haziran’da Umman’da gerçekleşecek ABD–İran görüşmeleri belirsizliğe düştü; İran, bir süreliğine müzakerelere katılmayacağını açıkladı.
İran, 100’ü aşkın insansız hava aracıyla İsrail’i hedşecek ABD–İran görüşmeleri belirsizliğe düştü; İran, bir süreliğine müzakerelere katılmayacağını açıkladı.
Piyasalarda dalgalanma:
Operasyon, bölgede petrol ve finans piyasasında yüksek oynaklığa yol açtı; altın fiyatları yükseldi. (WSJ, Reuters, AFP gibi kaynaklar tarafından vurgulandı).
Sonuç: Nereye Gidiyoruz?
Bu saldırı, İran–İsrail arasındaki kapalı çatışmayı yeni ve daha açık bir cepheye taşıdı. “Yükselen Aslan Operasyonu” hem bölgesel dengeleri hem de küresel diplomatik süreci ciddi şekilde sarstı. İran’ın verdiği misilleme sözü, olası bir savaş riskini artırırken, dünya kamuoyunu iyice alarmda tuttu.
🔍 Özet Tablo
Konu | Detaylar |
---|---|
Tarih & Zaman | 13 Haziran 2025, sabaha karşı |
Operasyon Adı | Yükselen Aslan |
Katılımcılar | 200+ uçak, drone, Mossad |
Hedefler | Nükleer tesisler, üst düzey evler, askeri üsler |
Kayıplar | 2 komutan, 6 bilim insanı, ~20 lider |
İran’ın yanıtı | 100+ drone ile misilleme |
Sağlık & altyapı | Havalimanları kapandı, hava sahası durdu |
Diplomasi | Müzakereler askıya alındı |
Küresel etkiler | Piyasalarda oynaklık |