Eğitim Sen Van Şubesi tarafından bu yıl “Dilin Sosyo-Politiği” temasıyla düzenlenen Kürt Dili Sempozyumu başladı. Sempozyumda anadil mücadelesinin yetersizliğine dikkat çekilerek, dilin yaşatılması için daha fazla sorumluluk alınması çağrısı yapıldı.
Eğitim Sen Van Şubesi tarafından düzenlenen “Kürt Dili Sempozyumu”, 17-18 Mayıs tarihleri arasında Van Barosu Konferans Salonu’nda başladı. Sempozyuma Kürt coğrafyasının dört parçasından ve farklı ülkelerden dil bilimciler, yazarlar ve dil savunucuları katıldı.
Bu yıl “Dilin Sosyo-Politiği” temasıyla düzenlenen sempozyumun açılış konuşmasını Eğitim Sen Van Şube Başkanı Murat Atabay yaptı. Atabay, Kürtçenin kamusal alanda giderek gerilediğini belirterek, “Çocuklarımızın isimleri artık Kürtçe ama onlarla anadilimizde konuşmuyoruz. Bu da dilin sadece sembolleştiğini ama yaşatılmadığını gösteriyor. Dil çalışmaları artık yarışma konusu oldu. Oysa bu bir mücadeledir” dedi.
‘Bu çabalar yetmez, çok daha fazla çalışmalıyız’
Kürtçe Dil Komisyonu üyesi Lokman Babat, sempozyumun Mayıs ayında yapılmasının sembolik önemine işaret ederek, anadilde kurslar, okuma grupları ve kültürel etkinliklerle yürütülen mücadelenin sınırlı etkisine dikkat çekti. Babat, “Devlet yükümlülüğünü yerine getirmediği için bu ağır yük, kurumlar ve yayın evlerinin omzuna kalıyor. Ancak bu çabalar tek başına dilimizi kurtaramaz” dedi.
Nezir Öcek: ‘İnsan dildir, dil insandır’
Sempozyumun onur konuğu yazar Nezir Öcek, dil ile özgürlük arasındaki ilişkiye vurgu yaparak, “Yazamaz, okuyamaz çünkü elleri kelepçelidir. Önce halkın özgürleşmesi gerekir. Dil özgürlüğü, toplumsal özgürlükle mümkündür” ifadelerini kullandı.
Sami dilinde benzer mücadele
Norveçli akademisyen Ánne Márjá Guttorm Graven, “Norveç’te Sami Dili ve Kültürü” başlıklı sunumunda, Sami dillerinin tarih boyunca asimilasyon politikalarına maruz kaldığını ve bugün sadece sınırlı bölgelerde konuşulabildiğini aktardı. Sami dilinde film ve müzik yapılmasına rağmen konuşan kişi sayısının az olduğunu vurgulayan Graven, “Dilimiz 1900’lü yıllarda uygulanan faşist politikalarla yok olmanın eşiğine geldi ama biz direndik” dedi.
Avrupa deneyimi: İsveç modeli
Dil Platformu Sözcüsü Şerefxan Cizîrî ise “Avrupa’da Kürtçenin sosyo-politiği” başlıklı sunumunda özellikle İsveç’in Kürtçeye verdiği destek sayesinde dilin görünürlüğünün arttığını belirtti. “Avrupa’ya giden Kürtler dillerini daha özgür kullanabildikleri için dilsel gelişim sağladılar. Ama yolumuz uzun, yükümüz ağır. Herkesin sorumluluk alması gerekiyor” dedi.
