TMMOB (Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği) Batman İl Koordinasyon Kurulu, tartışmalı imar planı değişikliklerine karşı tepkisini sert bir dille ifade etti. Kurul üyeleri, plan değişikliklerinin hem teknik hem de toplumsal boyutlarıyla kamu yararına aykırı olduğunu vurguladı. Batman kırsalında yapılan inceleme gezisi sırasında açıklamalarda bulunan TMMOB yetkilileri, alanın yapılaşmaya elverişsiz olduğunu ve bölgenin hem jeolojik hem de tarihsel açıdan özel korunma statüsüne alınması gerektiğini belirtti.
İMAR PLANLARI DEPREM GERÇEĞİNE AYKIRI
TMMOB, 09.03.2023 ve 06.05.2023 tarihlerinde alınan belediye meclis kararlarında yapılan plan değişikliklerine dikkat çekti. Söz konusu değişikliklerle bazı alanlara emsal artışı verilmiş ve akaryakıt ile sağlık tesis alanları planlara dahil edilmişti. Ancak 31 Mart 2024 yerel seçimlerinin ardından göreve gelen yeni belediye yönetimi, 07.06.2024 tarihli meclis toplantısında bu kararların Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği’ne aykırı olduğunu tespit ederek iptal kararı aldı.
JEOLOJİK RİSK VE TEKNİK EKSİKLİKLER GÖZ ARDI EDİLDİ
Alanın güncel jeolojik etütlerinin bulunmadığı, bölgede yer alan devasa obrukla yağmur ve atık suların toprağa karıştığı, bu durumun yapılaşmayı son derece riskli hale getirdiği belirtildi. Ayrıca, plan değişikliklerinde sosyal ve teknik altyapı değerlendirme raporunun da bulunmadığı, nüfus yoğunluğunun artırıldığı ve plan bütünlüğünün bozulduğu vurgulandı. Dere kenarları ve enerji nakil hatlarının yakınlarına dahi 5 ila 8 katlı binalar önerildiği ifade edildi.
NEWALA QESABA’DA İNSANLIK DRAMI: HAFIZA YOK SAYILAMAZ
TMMOB açıklamasında, söz konusu alanın yalnızca jeolojik değil aynı zamanda sosyolojik ve tarihi hafıza açısından da korunması gereken bir yer olduğunu hatırlattı. 1980’li ve 90’lı yıllarda işkence, faili meçhul cinayetler ve zorla kaybedilmelerle gündeme gelen Newala Qesaba’da, 2 Nisan 1989 tarihinde yapılan kazılarda sekiz cenazeye ulaşıldığı ancak sürecin daha sonra durdurulduğu bilgisi paylaşıldı.
Kurul, bilimsel kazıların tamamlanmadan yapılacak herhangi bir imar uygulamasının hukuka ve kamu vicdanına aykırı olduğunu vurguladı.
“TOPLUMUN VİCDANINI YARALAYAN KARARLARA DİRENECEĞİZ”
TMMOB, 11.04.2025 tarihinde alınan ve iptal edilen planın yeniden aktif hale getirilmesine ilişkin belediye meclisi kararına itiraz ettiklerini; ancak teknik gerekçelerden uzak bir şekilde itirazlarının reddedildiğini ifade etti. Yapılan bu uygulamaların hem hukuksuz hem de kamu güvenliği açısından tehlikeli olduğunu belirten TMMOB, “Toplumun vicdanını yaralayan bu kararlara karşı direnişimizi sürdüreceğiz. Yasal süreci başlattık” açıklamasında bulundu.
SONUÇ: KORUNMASI GEREKEN ALAN, İMARLA YOK EDİLEMEZ
TMMOB Batman İl Koordinasyon Kurulu’nun çağrısı net: “Bir alanın imar planı olması, orada insan kalıntısı çıktığında sınırsız inşaat hakkı vermez. Ulusal ve uluslararası hukukta bu açıktır.” Kurul, Newala Qesaba’nın teknik, sosyolojik ve kültürel açılardan korunması gerektiğini vurguladı ve mevcut revizyon imar planlarında bu hassasiyetin gözetilmesi çağrısını yineledi.