Şırnak’ın Botan coğrafyası, son beş yıldır maden ve petrol aramaları, kalekol ve yol yapımı gerekçesiyle ciddi bir ekolojik tahribatla karşı karşıya. Besta, Gabar ve Cudi başta olmak üzere pek çok noktada, doğa talanı askerlerin gözetiminde korucuların tarafından devam ediyor.
Bu ekolojik yıkıma karşı en geniş katılımlı eylemlerden biri, 9-10 Eylül tarihlerinde Şırnak’ta gerçekleştirilecek yürüyüş ve nöbet eylemi. Demokratik Kurumlar Platformu öncülüğündeki etkinlikte, Şırnak Ekoloji Platformu ve bölgedeki demokratik kurumlar halkı eyleme davet ediyor.
Eylem 9 Eylül saat 13.00’te Cumhuriyet Meydanı’nda yapılacak açıklamayla başlayacak. Açıklamanın ardından kent çıkışına doğru yürüyüş düzenlenecek ve araçlarla Besta’ya gidilerek orada bir gece nöbet tutulacak.
Eyleme, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) ve Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) eş başkanlarının yanı sıra çok sayıda milletvekili, siyasi parti ve demokratik kitle örgütü temsilcisi ile ekoloji hareketleri katılacak.
BESTA VE ÇEVRESİ BİR KIYIM LABORATUVARINA DÖNÜŞTÜ
Şırnak Ekoloji Platformu Dönem Sözcüsü Adnan Şenbayram, bölgedeki ekokırımı şöyle özetliyor:
“Doğanın kimseye ihtiyacı yok, ama herkesin doğaya ihtiyacı var. Doğayı savunmak, varoluşumuzu savunmaktır. Toprağımızdan kopunca dilimizi ve kültürümüzü kaybettik. Bunun tekrarlanmaması için doğamızı savunmalıyız. Doğayı korursak, doğa da bizi korur.”
Besta’da 90’lı yıllarda “güvenlik” iddiasıyla 18 köy boşaltıldı. Bölgede 2018 yılında bu yana ağaç kesimleri yapılırken, ağaçların taşınması için özel yollar yapılmış. Besta’nın girişi olarak kabul edilen Bişiye Reş alanında ağaç kesim deposu olarak kullanılan alan, Milli Karakolu’na (Berê Adga) sadece 500 metre uzaklıkta. Alanda kesilmiş ve istiflenmiş tonlarca meşe ağacı bekletiliyor. Bu alana 3 kilometre uzakta yer alan kaplıcaların yer aldığı Milkê Tavê alanında da tonlarca ağaç bulunuyor.
Bölgede incelemelerde bulunan DEM Parti Şırnak Milletvekili Newroz Uysal Aslan, “Yıllardır süren ağaç kıyımının sonuçlarını görüyoruz. Güvenlik bir kılıf olarak gösteriliyor ama bu hafızanın kendisine bir saldırı. ‘Bir gün köyüme dönerim’ diyen insanlar insansızlaştırılmış bölgenin artık ağaçsızlaştırıldığı, yaşanamayacak duruma getirildiği bir sonuçla karşı karşıya. Birçok hukuksal başvuru sonuçsuz kaldı. Yetkililer birbirini sorumluluktan azade bırakan bir yaklaşımla eko kırımı sürdürmeye çalışıyor” diyerek, durumu özetlemişti.
TPAO’nun Gabar Dağı’ndaki petrol arama ve sondaj faaliyetleri nedeniyle, Şêxreş, Dêra ve Bêlgir köylerindeki su kaynakları kurudu veya kullanılamaz hale geldi. Cudi Dağı’ndan Silopi’ye kadar akan Nerdüş Deresi ise kömür ocaklarından çıkan atıklarla kirleniyor ve su seviyesi giderek azalıyor.
SALDIRGAN MADENCİLİK ŞIRNAK’I ESİR ALDI
2014-2025 arasında 116 ÇED başvurusu yapılırken, 49’u için “ÇED gerekli değildir”, 4’ü için “ÇED olumlu” kararı verildi. Başvurular, enerji, maden ve petrol alanlarında yoğunlaşıyor.
Şırnak Ekoloji Platformu, doğa talanının yalnızca bölgeyi değil, Türkiye kentlerini de etkileyebileceğine dikkat çekiyor ve tüm yurttaşları yürüyüşe ve nöbete katılmaya çağırıyor:
“Besta, Gabar ve Cûdî’deki talan sadece bizim kaybımız değil, Türkiye’nin tüm halkının kaybı olacaktır. Bu nöbet, doğa özgürleşene kadar sürecek.”
