The Economist’e göre Ankara ile PKK arasında 40 yılı aşkın süredir devam eden çatışmayı sona erdirmeyi hedefleyen barış süreci ilerleme kaydetse de, tarafların karşılıklı adım beklentisi nedeniyle ciddi bir çıkmaza girmiş durumda.
The Economist dergisinin analizine göre, Türkiye hükümeti ile PKK arasında yürütülen barış görüşmeleri son aylarda ivme kazanmış olsa da süreç şu aşamada tıkanmış görünüyor. Dergi, sürecin nihai hedefinin Türk Silahlı Kuvvetleri ile PKK arasında yaklaşık 40 yıldır süren çatışmanın sona erdirilmesi olduğunu vurguluyor.
Kasım ayı sonunda, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde süreci izleyen bir komisyonun üyelerinin, PKK lideri Abdullah Öcalan ile İmralı Cezaevi’nde görüşmesi “tarihi bir ilk” olarak değerlendirildi. Bu görüşmeden haftalar önce PKK, militanlarını Türkiye’den çektiğini açıklamıştı.
Taraflar İlk Adımı Kim Atacak Tartışmasında
Ancak The Economist’e göre süreç, tarafların birbirinden ilk adımı beklemesi nedeniyle kilitlenmiş durumda. Türk yetkililer, PKK’nin tamamen silah bırakmasından sonra af gibi adımların gündeme gelebileceğini belirtiyor. Bu kapsamda Irak’ın kuzeyinde yer alan Kürdistan Bölgesi sınırları içinde bulunan PKK mensupları ile Türkiye’de “terör” suçlamasıyla cezaevinde bulunan bazı isimler için af ihtimali konuşuluyor. PKK cephesi ise, 1999’dan bu yana cezaevinde bulunan Abdullah Öcalan serbest bırakılmadan yeni bir adım atılmayacağını savunuyor.
Öcalan’ın Serbest Bırakılması Milliyetçi Tepki Doğurabilir
Dergi, Öcalan’ın serbest bırakılmasının mevcut siyasi atmosferde “gerçekçi olmadığını” belirtiyor. Kamuoyu yoklamalarının, Türk toplumunun büyük bölümünün Öcalan’ın sürece aktif biçimde dahil edilmesine karşı olduğunu gösterdiğine dikkat çekiliyor. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da milliyetçi bir tepkiyi göze almak istemediği ifade ediliyor.
Demirtaş Dosyası Masada Ama Kilitli
The Economist, Selahattin Demirtaş’ın serbest bırakılmasının daha az tartışmalı bir “iyi niyet adımı” olabileceğini, ancak Erdoğan’ın bu seçeneğe de mesafeli yaklaştığını aktarıyor. 2016’dan bu yana tutuklu bulunan Demirtaş’ın, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına rağmen cezaevinde tutulduğu hatırlatılıyor.
Erdoğan–Bahçeli Ayrışması Süreci Zorluyor
Analizde, barış sürecinin Cumhurbaşkanı Erdoğan ile MHP lideri Devlet Bahçeli arasındaki görüş ayrılıklarını da gün yüzüne çıkardığına dikkat çekiliyor. Bahçeli’nin süreci ilerletmek ve Demirtaş dahil bazı Kürt siyasetçilerin serbest bırakılmasını desteklediği, Erdoğan’ın ise sürecin başarısız olması halinde sorumluluktan uzak durmak istediği ifade ediliyor. Dergiye göre Bahçeli barışı siyasi mirası olarak görmek isterken, Erdoğan için süreç daha çok pragmatik bir araç niteliği taşıyor.
Suriye Boyutu Endişeleri Artırıyor
The Economist, Ankara’nın PKK’nin silah bırakmasının Suriye’deki Kürt güçler üzerinde de etkili olmasını umduğunu ancak bu beklentinin henüz karşılanmadığını yazıyor. Türkiye’nin PKK ile bağlantılı gördüğü Demokratik Suriye Güçleri’nin (DSGG), Şam yönetimiyle entegrasyon anlaşmasına rağmen temkinli davrandığı, bunun da Ankara’daki rahatsızlığı artırdığı belirtiliyor.
“En Riskli Aşamaya Girildi”
Tüm bu karmaşık dengelerin, hükümet ile PKK arasındaki müzakereleri yönetmeyi zorlaştırdığı ifade edilirken, iktidar partisinden Numan Kurtulmuş’un “en riskli aşamaya girildiği” yönündeki sözlerine yer veriliyor. Buna karşın Kürt siyasetçiler sürecin tamamen kopmadığını savunuyor. Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi(DEM) Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan’ın “aksaklıklara rağmen sürecin yolunda olduğu” yönündeki değerlendirmesi de haberde aktarılıyor.
Dergi, Türkiye’deki yaklaşık 15 milyon Kürt ile Suriye’deki milyonlarca Kürt açısından sürecin geleceğinin belirsizliğini koruduğunu vurgulayarak analizini sonlandırıyor.
