HDP Batman Milletvekili Necdet İpekyüz “Kamu kurumlarının hazırladığı araştırma ve raporların işaret ettiği Bölgesel Eşitsizlik Gerçeği” üzerine basın açıklaması yaptı.
Basın açıklamasında İpekyüz, “Ekonomik refahın, adaletin, güven hissinin, barışın, demokrasinin temel göstergelerinden birisi bir kişinin ya da topluluğun doğduğu coğrafyanın, etnik kimliğinin, anadilinin, inancının, cinsiyetinin, cinsel yöneliminin ayrımcılık konusu olmaması ve bu farklılıkların eşitsizlik yaratmamasıdır. Farklılıklar zenginlik olarak topluma katılması ve kapsanması gerekirken ne yazık ki ülkemizde özellikle de son yıllarda ayrımcı ve ayrıştırıcı kutuplaştırıcı politikalar uygulanıyor. Bu politikalardan biri de Kürtlerin yoğunlukla yaşadığı illerin Cumhuriyet tarihi boyunca geride bırakılmasıdır.” ifadelerine yer verdi.
Kamu kurumlarının kendi yaptığı araştırma raporları ile dahi bu geride bırakılma kanıtlanmış olduğunu belirten İpekyüz, hemen hemen tüm sosyo-ekonomik göstergelerde Kürtlerin yoğunlukla yaşadığı iller/ilçelerin, Kayyımların atandığı belediyelerin, işsizliğin yüksek istihdamın düşük olduğu bölgelerin, hanehalkı kullanılabilir fert gelirinin en düşük olduğu yerlerin hep örtüştüğünü söyledi.
En düşük gelir TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde gerçekleşti
İpekyüz basın açıklaması sırasında 12 Mayıs günü yayınlanan, Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması sonuçlarına değindi. Araştırmaya göre Türkiye’de yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 2021 yılında 37 bin 400 TL iken,
* en yüksek olduğu bölge 51 bin 765 TL ile İstanbul bölgesinde,
* en düşük yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri ise 18 bin 278 TL ile Van, Muş, Bitlis, Hakkâri bölgesinde gerçekleşmiştir.
Başka bir araştırmadan da örnek veren İpekyüz, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın “Türkiye’nin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırmaları (SEGE) 2022” raporundan bazı verilerin altını çizdi. 973 ilçeye ait sosyo-ekonomik gelişmişliği ölçen 56 değişken kullanılan raporda, ilçelerin 6 gelişmişlik kademesinde gruplandırıldığını belirten İpekyüz 6. kademe olan en az gelişmiş kademede toplam 121 ilçe bulunduğunu bu 121 ilçeden İSE 49’unun Doğu Anadolu, 41’inin Güneydoğu Anadolu, 15’inin Karadeniz, 8’erinin de İç Anadolu ve Akdeniz Bölgesi’nde olduğunu belirtti.
İpekyüz “Açıkça ifade etmek gerekirse Muş, Ağrı, lğdır, Kilis, Siirt, Kars, Van, Mardin, Diyarbakır, Bitlis, Batman, Şanlıurfa, Adıyaman, Bingöl, Erzurum, Ardahan, Malatya, Şırnak, Gaziantep ve Hakkari illerine bağlı ilçelerin toplamda yarısı bu en gelişmemiş 6. kademede bulunan ya da başka bir deyişle geride bırakılmış ilçelerdir.” dedi.
Bazı illerin bu araştırmaya göre daha “şanslı” göründüğünü söyleyen İpekyüz “Örneğin, Çanakkale, İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Tekirdağ, Yalova ve Zonguldak illerinin hiçbir ilçesi 5. ve 6. kademe olan ilçeler arasında bulunmamaktadır ama bu illerde durum böyleyken bazı illerde hiç de iç açıcı değildir. Muş’un 6 ilçesinin 5’i, Ağrı’nın 8 ilçesinde 6’sı 6. kademede bulunmaktadır. Yani, Muş’un ilçelerinin en dipteki gelişmişlik seviyesinde olma oranı % 83, Ağrı’nın %75 iken Türkiye ortalaması % 12’dir.” dedi.
Türkiye genelinde toplam 973 ilçeden 343 yani % 35’i 5. ve 6. kademede bulunan ilçelerdir. Buna karşılık; Ağrı, Kars, Siirt, Şanlıurfa, Muş, Batman, Van, Diyarbakır illerine bağlı ilçelerinin bu en alt gelişmişlik kategorilerinde yer alma oranı ortalama %83’tür.
İpekyüz basın açıklamasını bitirirken şu ifadelere yer verdi:
“Belirtilen kamu kurumları tarafından açıklanan sosyo-ekonomik göstergelere göre bile Kürtlerin yoğunlukla yaşadığı illerin geride bırakılmışlığını kanıtlar nitelikte sonuçlara ulaşılabilmektedir.
Bu araştırmaların ve raporların ortaya koyduğu bariz sonuç Kürtlerin yoğunlukla yaşadığı illerin ilçelerinin 5. Ve 6. kademede yoğunlaştığı, yoksul olduğu, sosyoekonomik tüm göstergelere göre geride bırakıldığı ve Türkiye ortalamasının çok altında kaldığı ve eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirinde son sıralarda yer aldığıdır.
TUİK’in ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın raporlarıyla belgelenen bölgesel eşitsizliğin sebeplerinin araştırılması ve eşitlik için atılması gereken somut adımların acilen planlanması gereklidir.”
Bölgesel eşitsizlik hakikatinin artık görmezden gelinmemesi, kabul edilmesi, sebeplerinin adının konması ve çözüm için somut adımlar atılması gerektiğinin altını çizen İpekyüz bunun sadece bölgesel eşitsizliklerin çözümü için değil hep birlikte ekonomimizin doğrulması, barış, refah ve huzur toplumunu inşa etmemiz için şart olduğunu ekleyerek basın açıklamasını sonlandırdı.
Yorumlar kapalı.