Bu içeriğimizde sizler için Batman il olmadan önce nasıl bir yerleşim alanıydı ve il olduktan sonra nasıl bir yerleşim merkezi olduğunu ele aldık.
1940’lı yılların başına kadar İluh adıyla bilinen bir köy iken bu tarihlerde İluh köyünü güneyden çevreleyen Raman Dağları üzerinde petrol bulununca mütevazi İluh köyü büyük bir gelişme gösterdi. Tarihi kaynaklarda Eyluh veya Eyluhi olarak geçen İluh köyü düz bir ovanın ortasında bulunan bir tepenin yamacında ve üzerinde kurulmuştu.
Petrolle endeksli olarak İluh Köyü çevresinde meydana gelen bu gelişme içinde kurulan rafineri ve petrol türevleri yan sanayi işletme tesisleri ile yapılan sosyal tesislerle beraber bir anda İluh Köyünün çehresi değişmişti.
Batman’da turizm olgusunun geliştirilmesi için elbette ki kentin sahip olduğu ve çağdaş yaşam için gerekli olan sosyal ve kültürel canlanmaya ek olarak yöre tarihinin araştırılması ve tarihi dokusunun ortaya çıkarılması gerekmektedir.
Eğer Batman ilini kuzey Mezopotamya da yer alan bir il olarak ele alıyorsak o zaman zengin bir tarihi sahip olduğunu da bilmeliyiz.
İnsanların ilk defa yerleşik hayata geçiş yaptığı ve akabinde medeniyetler kurduğu yerlerin başında Mezopotamya havzasını teşkil eden Dicle ve Fırat Nehirleri arasında kalan bol alüvyonlu ovalar ve bereketli topraklar geldiği görülecektir.
Kuzey Mezopotamya’yı sulayarak geçen Dicle Nehri ve onun yan kolları olan iki büyük nehir konumundaki Batman ve Garzan çaylarının Batman il sınırları içinde akması ve her üç nehrin Batman’daki toplam 200 Km. uzunlukta olması, tarihi süreç içinde Batman’a büyük avantajlar sağlamıştır.
Özellikle bu nehirlerin akış güzergahı olan Dicle vadisi ve Sason Vadisinde çok zengin bir tarihi doku mevcuttur. bu vadiler içinde binlerce yıldan beri akan nehirler kıyısında detaylarına inilerek, bilimsel açıdan yapılacak yüzey araştırmalarında, çok sayıda tarihi eserin bulunarak gün yüzüne çıkarılması kuvvetle muhtemeldir. Çünkü yukarıda isimleri zikredilen vadiler akan nehirlerin kıyısındaki yerleşimin tarihidir.
Petrolün sağladığı avantajlar sayesinde ve elli yıllık kısa bir dönem içinde hızla gelişen Batman, yapılan her nüfus sayımında katlanarak artan nüfusuyla ülkemizin nüfus yoğunluğu açısından üst sıralardaki kalabalık kentler arasında yerini almıştır.
Batman 1947 yılında bucak, 1957 yılında ilçe, 16 Mayıs 1990 yılında 3647 sayılı kararname ile il olmuştur. Ayrıca bu kararnameyle Mardin’e bağlı Hasankeyf, Gercüş ile Siirt’e bağlı Beşiri, Kozluk ve Sason ilçeleri de Batman’a bağlanmıştır.
Batman il olduğu yıllarda kent merkezi nüfusu 120 binden 414.000’e kadar yükseldi.
Batman nüfusu 2020 yılına göre 620.278’dir. Bu nüfus, 312.137 erkek ve 308.141 kadından oluşmaktadır. Yüzde olarak ise: %50,32 erkek, %49,68 kadındır.
Kaynak: https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/batman/genelbilgiler
Yorumlar kapalı.