“Suriyeli Kürtler, Esad sonrası dönemde yerel özerklik ve güvenlik güçlerini içeren bir federal sistem talep ediyor. Geçici Başkan Ahmed el-Şara ise bu modele karşı çıkıyor.”
Suriye’nin kuzeyinde etkin olan Kürtler, Esad sonrası Suriye’de federal bir yapı talep edeceklerini açıkladı.
Reuters’ta yer alan habere göre, Geçtiğimiz ay Alevilere yönelik toplu katliamların ardından azınlık topluluklarında alarm yükselirken, Kürtler de Şara’nın Suriye’nin yeni rotasını yanlış belirlediğini ve gücü tek elde topladığını savunuyor. Kürt kaynaklara göre, kuzeydoğuda hâkim olan Kürt gruplar dahil olmak üzere Kürt partileri, federalizmi de kapsayan ortak bir siyasi vizyonda anlaştı. Ancak resmi duyuru henüz yapılmadı.
Suriye iç savaşında Kürtler IŞİD ile mücadele etkin bir rol oynadı. Suriye Demokratik Güçleri (SDG), geçen ay Şam ile Kürt yönetimi ve güvenlik güçlerinin merkezi hükümetle entegrasyonunu öngören bir anlaşma imzaladı. Fakat Kürt yetkililer, bu anlaşmaya sadık kalsalar da Şara yönetiminin çeşitliliğe yeterince saygı göstermediğini ve kapsayıcılık vaatlerini yerine getirmediğini dile getiriyor.
Kürt yönetiminden üst düzey isim Bedran Jia Kurd, “Federal, çoğulcu, demokratik ve parlamenter bir sistemin gerekliliği” üzerinde tüm Kürt fraksiyonlarının anlaştığını söyledi. Reuters’ın sorularına yazılı yanıt veren Jia Kurd, bu açıklamayla Kürt tarafının federalizm hedefini ilk kez resmen dile getirmiş oldu.
Geçici Başkan Şara ise ocak ayında The Economist’e verdiği röportajda federal yapıya karşı olduğunu belirtmişti. Şara, bu sistemin halk tarafından kabul görmediğini ve Suriye’nin çıkarına olmadığını savunmuştu.
Jia Kurd, Suriye için temel meselenin “her bölgenin idari, siyasi ve kültürel özgünlüğünü korumak” olduğunu belirterek, “Bu da bölge içinde yerel yasama meclisleri, yürütme organları ve iç güvenlik güçleri gerektirir” dedi. Bu yapının Suriye anayasasında yer alması gerektiğini vurguladı.
‘Alevilerin öldürülmesi’
Geçtiğimiz ay, PYD ile Suriye Kürt Ulusal Konseyi (ENKS) ortak bir siyasi vizyon için bir araya geldi. ENKS lideri Süleyman Oso, ortak Kürtlerin ortak taleplerinin nisan sonuna kadar bir konferansta açıklanmasını beklediğini söyledi.
Oso, Esad’ın aralık ayında görevden alınmasından bu yana yaşanan gelişmelerin birçok Suriyeliyi federal yapının “en uygun çözüm” olduğuna ikna ettiğini ifade etti. Oso, Alevilere yönelik saldırıları, Dürzi azınlık içindeki merkezi yönetime karşı direnişi ve yeni hükümetin anayasasının Suriye’nin çeşitliliğiyle çeliştiğini öne sürdü.
Mart ayında yüzlerce Alevi, geçici yönetimin, Esad yanlısı militanların saldırılarını gerekçe göstererek başlattığı misillemelerde öldürüldü. Şara, sorumluların – kendi müttefikleri dahi olsa – cezalandırılacağını açıklamıştı.
Yeni anayasa, Şara’ya geniş yetkiler verirken, İslam hukukunu ana yasama kaynağı olarak belirledi ve resmi dili Arapça ilan etti. Kürtlerden ise hiç bahsedilmedi.
Oso, “Suriye birden fazla etnik grup, din ve mezhebin bulunduğu bir ülke. Biz, Suriye’nin birliğini korumanın en uygun yolunun federal sistem olduğunu düşünüyoruz” dedi. Oso, “Şam’a gittiğimizde mutlaka görüşlerimizi ve taleplerimizi sunacağız” diye ekledi.
